1276k Ar ol gorphwys diwrnod neu ddau daethom yn
awyddus i fyned i
http://www.kimkat.org/amryw/1_testunau/sion_prys_031_genesee_1896_1276k.htm
0001z Y Tudalen Blaen
..........1863c Y Porth Cymraeg
....................0009k Y Gwegynllun
..............................0960k Y
Gyfeirddalen i Gywaith Siôn Prys (testunau Cymraeg yn y wefan hon)
........................................y tudalen hwn / aquesta pàgina
|
0860k y llyfr
ymwelwyr |
Gwefan Cymru-Catalonia
|
(delwedd
7387) Adolygiadau
diweddaraf:: 13 12 2000 |
1052ke
This page in English (“Beginning Life in a New Country” - translation of an
article written in 1896 by a Welsh pioneer who arrived in
Ein sylwadau
ni mewn teip oren
Yr ym ni
wedi rhannu’r erthygl yn 15 o ddarnau
(1)
Dechreu Byw Mewn Gwlad Newydd
Gan E. E. Jones,
Y Teulu, Tachwedd 28 1896. O'r Drych .
__________________________
(2)
Yr wyf lawer gwaith wedi meddwl rhoddi ychydig o hanes dechreu byw mewn gwlad
newydd, sef yn
__________________________
(3)
Ar ol gorphwys diwrnod neu ddau daethom yn awyddus i fyned i
__________________________
(4)
Ar ol gorphwys noson yn
__________________________
(5)
Yr oedd genyf 'land warrant', a chefais 160 o erwau o dir y llywodraeth, a
phrynais 80 o erwau am $1.25 yr erw, nes oedd genyf fferm fawr o dir gwyllt;
ond yr oedd yn costio agos i $20 yr erw am grybio ac aredig. Dyna olwg am
ddigon o waith onide?
__________________________
(6)
Wel, y peth nesaf oedd cael y wraig a'r baban ar y fferm; ac nid oedd dim i'w
wneyd ond ei throedio hi yn ol i
__________________________
(7)
Y peth nesaf oedd edrych am le cyfaddas i godi ty. Yr oedd yno dri o fân
fryniau, a thorais seler ar ben un ohonynt, fel y gallem fod yng ngolwg y
ffordd, ond methodd yr ychain dynu y logiau i ben y bryn, felly yr oedd yn
rhaid tori seler wrth waelod y bryn.
__________________________
(8)
Yna yr oedd yn rhaid cael cynnorthwy deg neu ddwsin o ddynion cryfion i godi y
logiau, yr hyn gafwyd; ac yna prynais goed i wneyd llawr a llofft a tho gyda
$150, a fenthycais gan fy mrawd ar log am chwe mlynedd. Nid oedd dim arall i'w
wneyd ond benthyca gan fod yn anmhosibl cael gwaith yn nes na 30 milldir, ac
nid oedd modd gadael fy nheulu bach i gymeryd eu siawns mewn gwlad newydd. Fel
hyn gorphenais y ty fy
__________________________
(9)
Wedi gorphen y ty log prynais fuwch dda a phâr o ychain tair oed, wedi eu tori
at waith; ac yr oedd genyf ychydig o arian yn weddill at fyw y flwyddyn gyntaf.
Tra yn aros yn yr ystabl daeth "copper head" fawr rhwng y logiau i
lawr at y baban i'r gwely, ond cipiodd y fam ei baban heb dderbyn niwed. Bu yr
ychydig arfau a brynais o werth mawr hefyd i wneud dodrefn goreu y gallwn.
__________________________
(10)
Cymerais goed a gwnes brenau gwely, gan ddefnyddio cortyn yn waelod iddo; yna
lluniais fwrdd plaen gyda phlanciau, a hanner dwsin o gadeiriau a chadair
siglo. Yr oedd genym stove a llestri yn bur dda, ac hefyd ddilladau. Erbyn
Hydref 1849, yr oedd genym dair erw o dir wedi ei aredig; a rhwng pob peth
daethom i deimlo yn weddol hapus, er fod eisieu llawer o bethau ereill i fod yn
gysurus, megys gwagen, aradr, ac ôg.
__________________________
(11)
Erbyn y gwanwyn gwnaethum ôg i lyfnu y tair erw, a thelais $1.50 i ddyn am
lifio pedair olwyn o bren trwchus. Tyllais hwy, a gwnes ddwy echel a bocs gyda
lle i ddau eistedd - yna yr oedd y cwbl yn barod i fachu yr ychain wrthi.
__________________________
(12)
Bu raid i'r wagen hono wneyd y tro i mi am bedair blynedd; yna gwerthais hi i
Gymro gerllaw am $1.50. Bu hwnw drachefn yn ei defnyddio am dair blynedd, a
gwerthodd hi i Ellmyn am $2. Go dda, onide?
__________________________
(13)
Pan ymsefydlais i yn
__________________________
(14)
Buom ni fel teulu ugeiniau o weithiau yn myned yno yn yr hen wagen bren, a'r
ddau ych yn ei thynu gan gnoi eu cil; ac os byddem yn brin o iraid, clywid yr
hen wagen yn gwichian ei chalon hi, nes oeddym yn cael digon o fiwsig ar hyd y ffordd.
O! amser dedwydd oedd hi y pryd hwnw! Dim balchder neu gwag ymffrost yn blino
neb!
__________________________
(15)
Ond fe godwyd capel tua'r flwyddyn 1858 - os iawn y cofwyf. Cawsom lawer o
oedfaon cysurus yn y capel hwnw; a chlywais lawer yn gwaeddi am faddeuant ac
achubiaeth, yr hyn sydd yn dra dyeithr yn y dyddiau hyn. Codasom ail gapel yn
yr ardal, ac yr oedd hwn yn tra rhagori ar y cyntaf. Codwyd hwn yn 1889; ac fe
dalodd y bobl amdano, yn gystal ag am y lall, heb ofyn cent gan neb o'r tu allan
i'r ardal.
__________________________
Sumbolau arbennig: ŷ ŵ
Ble’r wyf i? Yr ych chi’n
ymwéld ag un o dudalennau’r Gwefan “CYMRU-CATALONIA”
On sóc? Esteu visitant una pàgina de la Web “CYMRU-CATALONIA” (=
Gal·les-Catalunya)
Weø(r) àm ai? Yùu àa(r) vízïting ø peij fròm dhø “CYMRU-CATALONIA” (=
Weilz-Katølóuniø) Wéb-sait
Where am I? You are visiting a page
from the “CYMRU-CATALONIA” (= Wales-Catalonia) Website
CYMRU-CATALONIA
Edrychwch
ar fy Ystadegau / Mireu les estadístiques / View My Stats