http://www.theuniversityofjoandeserrallonga.com/kimro/amryw/1_vortaroy/geiriadur_catalaneg_cymraeg_LLOP_in_1084k.htm


0001z Tudalen Blaen / Pàgina principal

..........1863k Y Porth Cymraeg / La porta en gal·lès

....................0009k Y Gwegynllun / Mapa de la web

..............................1798k Geiriaduron / Diccionaris

........................................1794k Geiriaduron ar gyfer siaradwyr Cymraeg / Diccionaris per als gal·lesoparlants

..................................................0379k Mynegai i’r Geiriadur Catalaneg / Índex del diccionari català

............................................................y tudalen hwn / aquesta pàgina


..

 

 

 

 

 

 

 

Gwefan Cymru-Catalonia
La Web de Gal·les i Catalunya

Geiriadur Cataloneg-Cymráeg
(ar gyfer siaradwyr Cymráeg)
Diccionari català-gal·lès
(per gal·lesoparlants)

 

IN - I QUÈ

 

 

Adolygiad diweddaraf
Darrera actualització
2005-03-13

 

  



 
inacable
1 diderf˙n

inacabat
1 anorffen

inacceptable
1 annerbyniol, annerbynadw˙

inaccessible
1 angyrhaeddadw˙

inacció
1 diff˙g gweithredu
2 (cais) ni ellir ei gyflawni

inacostumat
1 anghyfarw˙dd

inactiu
1 segur
2 diog

inactivitat
1 segurdod
2 diogi

inadaptat
1 heb ymaddasu

inadaptat
1 un heb ymaddasu

inadequat
1 annigonol
2 anaddas

inadmissible
1 annerbyniol
-Com el veu, el cas d’Egunkaria? –És una situació completament inadmissible (Avui 2004-02-08)

-Beth ych chi’n ’feddwl o achos Egunkaria? –Mae’n sefyllfa hollol annerbyniol

(cau papur newydd Basgeg yng Ngwlad y Basg gan lywodraeth Castilia)


inadvertència
1 esgeulustod
per inadvertència trw˙ esgeulustod

inadvertit
1 ans˙lwgar
2 disylw
passar inadvertit m˙nd heibio heb i neb s˙lw arno, osgói s˙lw

inaguantable
1 annioddefol

inalienable
1 diymwad
2 anhrosglw˙ddadw˙

inalterabilitat
1 anghyfnewidioldeb

inalterable
1 inalterable
2 di-feth

inanició
1 gwacter, gwendid o eisiau bw˙d

morir d’inanició marw o newyn, marw o eisiau bwyd, llwgu i farwolaeth, newynu i farwolaeth

El regidor de Benestar Social de l’Ajuntament de Barcelona, Ricard Gomà, va defensar ahir l’actuació de la Guàrdia Urbana i dels serveis socials en relació amb la defunció de Josefa Bofarull, una veïna de 76 anys que va morir d’inanició a Gràcia (El Punt 2004-03-24)

Amddifynnodd y cynghorwr yng ngofal Lles Cymdeithasol ar Gyngor Barcelona, Ricard Gomà, yr h˙n a wnaethpw˙d gan Heddlu’r Ddinas a’r gwasanaethau cymdeithasol yngly^n â marwolaeth Josefa Bofarull, gwraig 76 oed a fu farw o eisiau bw˙d yn (ardal) Gràcia


inaminat
1 difyw˙d

inamovible
1 ansymudadw˙

inanitat
1 seithugrw˙dd, oferedd

inapagable
1 anniffodd

inapaivagable
1 anghymodlon
2 (syched) anniwall, anodd ei dorri
3 (poen) na ellir ei liniaru, nad oes lliniaru arno

inapercebut
1 dis˙lw, heb i neb s˙lwi

inapetància
1 diff˙g archwaeth

inaplicable
1 anghymw˙s

inapreciable
1 hynod werthfawr
2 anghanfyddadw˙

inapte
1 anaddas

inarrugable
1 di-gr˙ch

inarticulat
1 anhuawdl

inassequible
1 anodd m˙nd ato, anghyraeddadw˙

inassolible
1 anghyraeddadw˙

inatenció
1 esgelustod

inaudit
1 di-sôn-amdano
2 heb ei deb˙g o'r blaen

inauguració
1 agoriad
2 (plac, cerflun) dadorchuddiad

inaugural
1 agoriadol
2 (taith) cyntaf

inaugurar
1 agor
2 (plac, cerflun) dadorchuddio

inaugurar-se
1 cael ei agor

inca
1 Incaidd

inca
1 Inca

Inca
1 trefgordd (Mallorca)

incalculable
1 anghyfrifadw˙

incandescent
1 gw˙nias

incansable
1 diflino

duna manera incansable b˙th a hef˙d

Aquest govern es defineix, ell mateix, i hi insisteix de manera incansable, com a catalanista i d’esquerres (El Punt 2004-02-08)

Mae’r llywodraeth hon yn ei disgrifio ei hun, ac y mae yn mynnu b˙th a hef˙d mai dyna ˙w hi, fel un s˙dd yn bleidiol i’r ‘Pethau’ Catalaniadd, ac un s˙dd ar y chwith

incapaç
1 analluog
ser incapaç de ni + gallu
2 anghymw˙s

incapacitar
1 anghymw˙so
2 anaddasu, gwneud yn anaddas

incapacitat
1 analluog

incapacitat
1 anallu

incaut
1 anochelgar

incaut
1 un anochelgar

incendi
1 tân
2 assegurança contra incendi yswiriant tân
3 sortida d'incendis mynedfa dân
4 incendi provocat llosgi bwriadol
5 incendi intencionat llosgi bwriadol

incendiar
1 rhoi ar dân
2 (ffigurol) tanio

incendiar-se
1 m˙nd ar dân
2 (t˙) llosgi'n ulw
3 (coedwig) llosgi

incendiari
1 cyneuol
2 incendiàries declaracions sylwadau tanbaid

incendiari
1 llosgwr

incentiu
1 ysgogiad

incentivar
1 ysgogi, hybu, rhoi hwb i

L’Institut Municipal de Parcs i Jardins insisteix que el projecte vitícola també incentiva la fauna de la zona, com la bassa d’aigua que es manté als voltants de la finca

Mae Sefydliad Parciau a Gerddi’r Ddinas yn mynnu bod y cynllun i redeg gwinllan hef˙d yn rhoi hwb i fyw˙d gw˙llt yr ardal, fel y ll˙n dw^r s˙dd gandd˙nt yn ym˙l y fferm


incert
1 ansicr
2 anelwig, aneglur

incertesa
1 ansicrw˙dd

incertitud
1 ansicrw˙dd

incessant
1 parháus

incessantment
1 yn ddi-baid

incest
1 llosgach

incestuós
1 llosgachol

incidència
1 mynychder
2 effaith
tenir una incidència positiva llw˙ddo, bod yn effeithiol, bod yn fanteisiol
L’ecotaxa ha tingut una incidència positiva
Mae’r dreth ecolegol (ar ymwelw˙r i’r Ynysoedd Balearaidd) wedi bod yn llw˙ddiant

incident
1 digw˙ddiad

incidental
1 achlysurol

incidir

1 (pelydyn o olau) taro

2 (taflegr˙no) taro
3 (treth) cael ei chodi ar
4 incidir en dylanwadu

5 incidir en effeithio

6 incidir en pw˙sleisio

Bautista (el president de la Societat General d’Autors i Editors – SGAE) va voler incidir en el fet que el disc “és el producte d’entreteniment mes barat” i que la pirateria atempta directament contra el dret de propietat intel.lectual (Avui 2004-01-14)

Yr oedd Bautista (cadeir˙dd Cymdeithas Gyffredinol Awduron a Golygyddion – SGAE) pw˙sleisio’r ffaith mai’r “cynhyrchiad adloniant rhataf (s˙dd i’w gael)” ˙w’r crynoddisg a bod copïo anghyfreithlon yn tresmasu yn uniongyrchol ar hawl eiddo deallusol

7 amlygu, rhoi lle amlwg i

Una de les campanyes que (el director del Servei Català de Trànsit, Rafael Olmos) finançiarà amb les taxes del carnet ja s’està dissenyant. Es presentarà a la primavera i incidirà en l’excès de velocitat. (El Punt 2004-01-17)

Y mae un o’r ymgyrchoedd y bydd pennaeth Gwasananaeth Catalanaidd Traffig, Rafael Olmos, yn talu amdano â’r arian a ddaw mewn o’r trw˙ddedau gyrru yn cael ei gynllunio ar h˙n o br˙d. Caiff ei gyflw˙no yn y gwanw˙n, a b˙dd yn amlygu goryrru

 

8 incidir en un error gwneud camgymeriad, camgymr˙d

incidir en el mateix error gwneud yr un camgymeriad

incineració
1 llosgiad
2 amlosgiad

incinerador
1 s˙dd yn llosgi
2 planta incineradora llosgydd = gwaith llosgi ysbwriel
Una manifestació de protesta contra la nova planta incineradora projectada a la zona de la Comella (Andorra)
Gwrthdystiad i brotestio yn erb˙n y llosg˙dd arfaethedig yn ardal la Comella (Andorra)

incinerable
1 llosgadw˙

incinerar
1 llosgi
2 (corff) amlosgi

incipient
1 cychwynnol

incís
1 newid pwnc (wrth siarad)
Perdoneu l'incís! Esgusodwch fi am newid y pwnc
2 cymal rhyngosodedig

incisió
1 toriad, endoriad

incisiu
1 endoriadol
2 (ffigurol) brathiog, ll˙m, miniog

incisiva
1 (dant) blaenddant, dant blaen

incitació
1 anogaeth

incitar
1 annog

incivilitzat
1 anwar

inclemència
1 gerwinder

inclinació
1 gogw˙dd, gogw˙ddiad, goleddf
2 tueddiad
3 llethr
4 cwman
5 hoffter

inclinar
1 gogw˙ddo
2 tueddu
3 m˙nd ar oleddf
4 gw˙ro
5 plygu
6 plygu (pen)

inclinar-se
1 ymblygu
2 moesgrymu
3 tueddu

ínclit
1 enwog

incloure
1 cynnw˙s
2 amgae (mewn llyth˙r)
3 tot inclòs gan gynnw˙s popeth

incloure
1 cynnw˙s

inclusió
1 cynnw˙s, cynhw˙siad

inclusiu
1 cynw˙sedig

incoar
1 cychw˙n
2 incoar un expedient sancionador cychw˙n achos (cyfreithiol)



incògnit
1 anhysb˙s
2 d'incògnit yn anhysb˙s, dan ffugenw

incògnita
1 peth anhysb˙s

incògnita
1 (Mathemateg) swm anhysbys
2 yr h˙n nad oes gw˙bodaeth amdano
3 cwestiwn
4 dirgelwch

incoherència
1 anghysylltiad, diff˙g cysylltiad
2 és una incoherència que mae’n gweithredu’n groes i bob synnw˙r fod...

incoherent
1 digyswllt, digysylltiad

incolor
1 di-liw

incòlume
1 di-anaf

incommensurable
1 di-fesur



incòmode
1 anghyffyrddus
2 anesmw˙th, chwith
3 annif˙r, chwithig

incomoditat
1 anghysur, anesmw˙thder
2 anesmw˙th

incomparable
1 heb ei deb˙g

incompatibilitat
1 anghydnawsedd
2 incompatabilitat d'interessos gwrthdaro buddiannau
3 llei d'incompatibilitats deddf i wahardd i r˙wun ddal sw˙ddi ac oherw˙dd creu gwrthdaro buddiannau

incompatible
1 anghymarus

incompetent
1 anghymw˙s

incomplert
1 anghyflawn

incomplet
1 anghyflawn

incomplement
1 incompliment d’una llei diffyg ymlyniad wrth ddeddf

La Plataforma per la Llengua ha interposat una denúncia formal davant l'Institut Català de Consum contra els supermercats Dia per incompliment de la llei de política lingüística (Racó Català 2005-03-08)

Mae Cymdeithas yr Iaith Gatalaneg (“y Platfform dros yr Iaith”) wedi cofrestru achwyniad yn Sefydliad  Cwsmeriaid Catalonia yn erbyn yr archfarchnadoedd Dia am beidio â chydymffurfio â’r Ddeddf Iaith


incomplir
1 methu â chyflawni (amodau, ayyb)

incomprensible
1 annealladw˙

incomptable
1 di-rif

incomunicació
1 arwahaniad

incomunicar
1 arwahanu

incompetència
1 anfedrusrw˙dd, diff˙g medr, lletchwithdod, anghymhw˙ster

inconcebible
1 annirnadw˙, annirnad, y tu hwnt i amgyffred rh˙wun

incondicional
1 diamod

inconfusible
1 digamsyniol
una cara inconfusible w˙neb digamsyniol

incongruència
1 anghydweddoldeb

incongruent
1 anghydweddol

inconsciència
1 anymwybyddiaeth
2 diystyrwch

inconscient
1 anymw˙boddol
2 diystryiol

inconstància
1 anwadalwch, chwitchwatrw˙dd

inconvenient
1 anaddas

inconvenient
1 anhw˙lustod

2 anhawster, trafferth

Als vagons del nou tren no es poden portar esquís ni tan sols cadires de rodes (esquidadors i minusvàlids ja han fet servir les seves queixes sobre aquests inconvenients)

Yng ngherbydau’r trên new˙dd ni cheir m˙nd â sgïau, na h˙d yn oed cadeiriau olw˙n (mae sgïw˙r a’r anabl wedi gwneud achw˙niad yn barod am yr anhwylustodau hyn)

 

incordi
1 llinoryn, heintiad chwarren lumff yn yr afl, tiwmor yn yr afl

2 plagiwr, blinwr, cythruddwr, tarfwr

He contestat els quatre incordis que confonien el personal en aquest fòrum

Rwy i wedi ateb y dyrnaid o gythruddwyr oedd yn drysu pawb yn y fforwm ’ma


incorporació
1 ymgorfforiad
2 mabw˙siad

incorporar
1 ymgorffori

incorrecció
1 camgymeriad
2 diff˙g cywirdeb
3 cometre una incorrecció cymr˙d cam gwag

incórrer en
1 cyflawni [trosedd]
2 gwneud [camgymeriad]

incorruptible
1 na ellir ei lygru / ei llygru

incrèdul
1 anghrediniol

increïble
1 anhygoel

increment
1 cyn˙dd
2 (graff) cyn˙dd

incrementar
1 cynyddu

increpar
1 ceryddu

incriminar
1 condemnio ei gael/ei chael yn euog
2 euogi, taflu bai ar

incruent
1 di-waed, heb golli gwaed, heb dywallt gwaed
 una incruenta lluita brw˙dr ddi-waed

incrustació
1 (gweithred) cramennu, crawennu
2 cramen, crofen
3 brithwaith

incrustar
1 cramennu, crawennu
2 saddurnomewnosod, brithosod, brithweithio

incrustar-se
1 bod yn gramennog, bod yn grawennog
2 cael ei frithosod

incubació
1 goriad
2 deoriad

incubar
1 gori
2 deor

inculcar
1 pwnio rh˙wbeth i ben rh˙wun

inculpar
1 beio, rhoi’r bai ar, cyhuddo

L’assassí diu ara que és innocent i inculpa dos veïns

Mae’r llofrudd yn dweud nawr ei fod yn ddieuog ac y mae’n beio dau gymydog iddo

inculte
1 (Amaeth) (tir) heb ei amaethu, heb ei droi, heb ei drin
2 (person) anniwylliedig

incultura
1 diff˙g diwylliant

incumbir
1 bod yn rheidrw˙dd ar

incunable
1 incwnábulum

incursió
1 c˙rch

indagar
1 archwilio

indecència
1 anwedduster

indecís
1 petrusgar

indecisió
1 petruster

indeclinable
1 ni ellir ei osgói / ei hosgói
2 (Gramadeg) dirediad

indecorós
1 anweddus

indefectible
1 di-ffael

indefens
1 diamddiff˙n

indefensible
1 ni ellir ei amddiff˙n / ei hamddiff˙n

indefensió
1 diff˙g amddifyniad
2 gwrthod neu gyfyngu hawl ar amddiffiniad i r˙wun s˙dd wedi ei ddw˙n o flaen ei well

indefinible
1 ni ellir ei ddiffinio / ei diffinio

indefinidament
1 am gyfod amhenodol

indefinit
1 amhenodol
2 amhenodol (gramadeg)
3 per un temps indefinit
4 heb ei ddiffinio / ei diffinio

indefugible
1 ni ellir ei osgói / ei hosgói
2 anochel

indegudament
1 ar gam

indegut
1 ar gam

indeleble
1 annileadw˙

indeliberat
1 heb fod yn fwriadol

indelicadesa
1 afleidneisrw˙dd
2 diff˙g tact, anystyrioldeb
3 (cymeriad) comon, garw

indelicat
1 aflednais
2 di-dact, anystyriol
3 (cymeriad) garw

indemne
1 diddifrod (peth)
2 dianaf (person)

indemnització
1 digollediad, c˙d-adferiad 7
 un milió d’euros d'indemnització digollediad o un filiwn o iwros

indemnitzar
1 digolledu ( per = am)

indemostrable
1 ni ellir ei brofi / ei phrofi

independència
1 annibyniaeth

independent
1 annibynnol
2 hunan-gynhaliol
3 (fflat) hunan-gynhw˙sol

independentista
1 annibyniaethwr = un s˙'n mynnu annibyniaeth i wlad, cefnogwr annibyniaeth

independentista
1 s˙'n mynnu annibyniaeth i wlad, annibyniaethol

una bandera amb l’estrella independentista baner â’r seren annibyniaethol (fersiwn o faner Catalonia â seren arni i ddangos bod y faner yn cynrychioli Catalonia nid fel y mae ar hyn o bryn o dan ormes Castilia ond Catalonia rydd ac annibynnol ymhlíth cenhedloedd eraill y b˙d)

independitzar
1 rhyddháu
2 rhoi annibyniaeth i

independitzar-se
1 dod yn annibynnol ( de = ar)

independentment
1 yn annibynnol

indescriptible
1 annisgrifiadw˙

indesitjable
1 annymunol, (De Cymru) digynnig

indesitjable
1 un anghynnes, un annymunol

indesmallable
1 (hosan) annatod

indestructible
1 ni ellir ei ddistrywio / ei distrywio

indesxifrable
1 annatrasadw˙
2 (dirgelwch) anchwiliadw˙, diamgyffred (

indeterminable
1 ni ellir ei benodi / ei phenodi

indeterminació
1 dibenderfyniad , (Nord) be' wna' i?

indeterminat
1 heb ei bennu / ei phennu
2 amhenderfynol, dibenderfyniad, (Nord) be' wna' i?
3 amhenodol (gramadeg)

indeterminisme
1 amhenderfyniaeth

indeturable
1 ni ellir ei stopio

índex
1 mynegf˙s
2 cymhareb
3 rhestr
4 mynegai
5 (mathemateg) mynegrif, indecs

indi
1 Indiaidd

indi
1 Indiad, Indes

(l') Índia
1 yr India

indic
1 Oceà índic = Cefnfor yr India

indicació
1 awgr˙m
2 arw˙dd
3 cyfarw˙dd˙d
4 per indicació de ar awgr˙m (rh˙wun)
5 darlleniad (thermomedr, sgrîn, ayyb)
6 seguir les vostres indicacions
gwneud yr h˙n a ddywedwch

indicador
1 dangosol

indicador
1 dangos˙dd
2 meidr˙dd
3 arw˙dd heol
4 llaw, myneg˙dd
5 indicador de velocitat cloc cyflymder, spidomedr

indicar
1 dangos
2 awgrymu

indicat
1 addas

indicatiu
1 (Gramadeg) (modd) mynegol
2 cyfeiriadol, s˙dd yn dangos cyfeiriad

indicatiu
1 modd mynegol
2 arw˙dd
3 indicatiu de nacionalitat = bathod˙n gwlad gefn car

indici
1 marc, arw˙dd

indicible
1 anynganadw˙

indiferència
1 difaterwch

indiferenciat
1 diwahaniaeth

indiferent
1 difater
2 llugoer
3 M'és indiferent Does dim ots gen i

indígena
1 brodorol

indigència
1 tlodi

viure en la indigència crafu b˙w, b˙w’n dlawd, b˙w mewn tlodi

Hem de donar suport als nostres intel.lectuals. No pot ser que visquin en la indigència (El Punt 2004-01-26)

Rhaid i ni gefnogi ein deallusion. Ddylen nhw ddim gorfod b˙w mewn tlodi (“ni all fod eu bod yn byw mewn tlodi”)

indigent
1 anghenus, tlawd

indigent
1 tlod˙n

indigerible
1 anhreuliadw˙, anodd ei dreulio

indigest
1 ni ellir ei dreulio / ei threulio
2 anodd ei dreulio / ei threulio

indigestió
1 camdreuliad, diff˙g traul

indigestar-se
1 bod camdreuliad ar
2 bwrw camdreuliad ar

indignació
1 dicter

indignant
1 cynddeiriogol, digon i'w wylltio

indignar
1 digio wrth

indignar-se
1 digio, gwylltio

indignar-se
1 digio, gwylltio

indigne
1 annheilwng ( de = o)

indignitat
1 amarch, sarhâd
2 tro di-barch

indiot
1 twrci

indirecta
1 awgr˙m, hint
2 deixar anar una indirecta rhoi hanner gair i

indirectament
1 yn anuniongyrchol

indirecte
1 anuniongyrchol

indiscernible
1 anghanfyddadw˙

indisciplina
1 annisgyblaeth, diff˙g disgyblaeth

indisciplinar-se
1 m˙nd yn afreolus

indisciplinat
1 diddysgyblaeth


indiscreció
1 anystyrioldeb

indiscret
1 tafotr˙dd

indiscriminadament
1 yn ddiwahân, heb wahaniaethu

indiscriminat
1 diwahân

indiscutible
1 diamheuol

indispensable
1 anhepgorol

indisposar
1 gwneud yn sâl, gwneud yn dost
2 indisposar algú amb un altre = gyrru pobl yn benben, gyrru rhwng pobl; (De) hala rhwng pobl, dodi rhwng pobl

indisposar-se amb
1 cweryla â

indisposició
1 anhw˙lder
2 amharodrw˙dd

indispost
1 anhw˙lus
2 amharod

indisputible
1 diamheol, diymwad

indissolubilitat
1 natur annatod

l’invocació dels polítics castellans a l’exèrcit com a garantia de la indissolubilitat de la pàtria

cyfeiriad y gwleidyddion Castilaidd at y fyddin fel gwarant (i amddiff˙n) natur annatod y famwlad (= mamwlad y Castiliaid)


indissoluble
1 annatod

indistingible
1 anwahanol

indistint
1 aneglur
2 diwahaniaeth

individu
1 unigol

individu
1 unigol˙n
2 bachan
3 aelod (o glwb, o gymdeithas)

individual
1 unigol
2 priod
3 llit individu gwel˙ sengl

individualisme
1 unigolyddiaeth

individualista
1 unigolyddol:

individualitat
1 unigoliaeth

individualment
1 ar wahân, bob yn un

indivís
1 anwahanedig

indivisible

indòcil
1 anufudd, cynd˙n

indocilitat
1 ystyfnigrw˙dd

indoctrinar
1 arddysgu

indocumentat
1 heb ddogfenni hunaniaeth

indoeuropeu
1 Indoewropeaidd

índole
1 naws
2 cymeriad
3 math

d’aquesta indole o’r math hwn
CiU i a partidots d'aquesta índole CiU a hen bleidiau (= hen ag iddo ysytyr difrïol) o’r math hwn


indolència
1 segur˙d, syrthni, diogi
2 difaterwch, dihidrw˙dd

indolent
1 segur, swrth, digl˙d
2 difater, didaro

indomable
1 anorchfygol
2 annofadw˙ (anifail)
3 afreolus

indòmit
1 anorchfygol
2 annofadw˙ (anifail)
3 afreolus

indret
1 lle

indubtable
1 diamheuol

indubtablement
1 yn ddiamau

inducció
1 anw˙thiad
2 perswâd

induir
1 perswadio, annog
1 casglu = cael ar ddeall

indulgència
1 ymfoddhâd
2 amynedd
3 (Cristnogaeth ) pardwn

indult
1 maddeuant
2 rhyddhâd

indultar
1 maddau
2 rhyddháu

indument
1 dillad

indumentària
1 dillad
2 hanes dillad

induració
1 (Meddygaeth) calediad

indústria
1 diwydiant

industrial
1 diwydiannol
2 polígon industrial ystâd ddiwydiannol

industrial
1 diwydiannwr

industrialització
1 diwydiannu, diwydianeiddio

industrialitzar
1 diwydiannu
2 industriar-se les per ceisio, ceisio dod o h˙d i ffordd i...

industriós
1 diw˙d, dyfal
2 dawnus

inèdit
1 heb ei gyhoeddi
2 new˙dd sbon = ddim yn w˙byddus c˙n h˙n

ineducació
1 anghwrteisi, anfoesgarwch

ineducat
1 anghwrtais, di-faners

inefable
1 anhraethol

ineficaç
1 aneffeithiol

ineficàcia
1 aneffeithioldeb

inelegant
1 aflêr, anniben

ineligible
1 anghymw˙s

ineluctable
1 anochel

ineludible
1 anochel

inèpcia
1 anfedrusrw˙dd, diff˙g medr, diglemdod

inepte
1 anfedrus, di-lun, annechau

Ha demonstrat que és un inepte Mae wedi dangos ei fod yn anfedrus / nad yw’n ddigon abl

inequitable
1 annhêg

inequívoc
1 diamw˙s
2 digamsyniol

inèrcia
1 anegni

inerme
1 diarfog
2 diamddiff˙n

inert
1 (nw˙) anadweithiol
2 disymud, llon˙dd

inesperat
1 annisgw˙l

inestable
1 ansad, simsan
2 ansefydlog

inestimable
1 amhrisiadw˙

inevitable
1 anochel, anesgorol

ser pràcticament inevitable bod bron yn anochel

inexactitud
1 anghywirdeb
2 diff˙g manylder

inexistent
1 andodol, nad ˙w’n bod

inexorable
1 di-ildio, anhybl˙g

inexpert
1 anfedrus, anhylaw, lletwith
2 dibrofiad

inexplicable
1 anesboniadw˙, di-esboniad

inexplorat
1 anchwiliedig, nas chwiliw˙d gan neb

inexpressiu
1 difynegiant

inexpugnable
1 anorchfygol

infal.lible
1 anffaeledig
tenir la veritat infal·lible bod yn sicr o anffaeledigrw˙dd eich barn (“bod genn˙ch y gwirionedd anffaeledig”)

infal.labilitat
1 anffaeledigrw˙dd

infame
1 gwarthus, gwaradw˙ddus

infàmia
1 gwarth, gwaradw˙dd

infància
1 plentyndod, mabandod, meb˙d
2 plant bach
3 rhan gychw˙nnol (proses)

infant
1 maban
2 plent˙n
3 inffant = ail fab brenin neu frenhines Castîl nad ˙w’n etifedd y goron

infanta
1 inffanta = merch hynaf brenin neu frenhines Castîl nad ˙w’n etifedd y goron

infantar
1 esgor
2 cenhedlu

infanteria
1 milw˙r traed, troedlu

infantesa
1 meb˙d
2 plentyndod

infanticidi
1 babanladdiad

infantil
1 (ansoddair) plant, i blant
programa infantil rhaglen i blant
2 babanaidd

infart
1 trawiad ar y galon

Va morir d’un infart el 17 de desembre
Bu farw o drawiad ar y galon ar yr ail ar bymtheg o fis Rhagf˙r


infatuar
1 peri i fod yn goegfalch

infatuar-se
1 m˙nd yn goegfalch

infecció
1 haint
2 heintiad

infecte
1 heintiedig
2 llygredig

infeliç
1 anhapus

inferior
1 is

inferioritat
1 israddoldeb
complex d’inferioritat cymhleth israddoldeb, cymhleth y taeog

inferir
1 casglu, dod i gasgliad
2 peri, gweinyddu (clw˙f, difrod)

infermer
1 nyrsiwr

infermera
1 (ben˙w) nyrs

infermeria
1 clafd˙, ysbyt˙

infern
1 uffern

infestar
1 heigio
2 heintio

infestar-se
1 cael ei heigio
2 cael ei heintio

infidel
1 anffyddlon
2 anffyddol, anghrediniol

infidel
1 anghredadun, anffyddiwr

infidelitat
1 anffyddlondeb

infiltrar
1 treiddio (en = i)

infiltrar-se
1 ymdreiddio (en = i)

ínfim
1 isaf
2 gwaethaf

infinit
1 annherfynol, anfeidrol, diderf˙n

infinitament
1 annherfynnol

infinitat
1 annherfynnoldeb
2 una infinitat de nifer fawr o, nifer mawr o
3 chw˙dd

inflació

1 chw˙ddiant

la inflació chw˙ddiant
2 chw˙dd
 
inflamació
1 m˙nd ar dân
2 (Meddygaeth) llid, enyniad

inflamar
1 rhoi ar dân
2 llidio
3 enn˙n

inflamar-se
1 m˙nd ar dân
2 llidio
3 cael ei enn˙n/ei henn˙n

inflamat
1 ennynol, llidiol
2 dig, ynfflamychol

inflar
1 chw˙ddo

El seu clítoris estava rosat i inflat d’exitació

Roedd ei chlítoris yn binc ac wedi chwyddo o achos ei chynhyrfiad rhywiol

2 chwyddo = codi (pris) yn ormod

inflar els preus chwyddo’r prisiau

3 llenwi (rhywbeth) â gwynt / ag aer / ag awyr; llenwi (rhywbeth); pwmpio gwynt (i rywbeth), pwmpion (rhywbeth); chwythu gwynt (i rywbeth), enchwithio (rh˙wbeth), rhoi gwynt (mewn rh˙wbeth)

el vent inflant les veles y gwynt yn llenwi’r hw˙liau

bomba d`inflar pwmp awyr

inflar una pilota llenwi pêl ag awyr, pwmpio gwynt i bêl

inflar una roda pwmpio gwynt i deair
4 gorddweud
5 inflar-li el cap llenwi pen (rhywun)

Vol venir a inflar-te el cap amb els seus problemes

Mae ef yn ymofyn dod i lenwi dy ben â’i broblemau

inflar-li el cap llenwi’ch pen â hen ddyli, cyflyru, pwylldreisio
Qui t’ha inflat el cap? Pwy sy wedi rhoi’r syniadau hynny i ti? O ble wyt ti wedi cael y syniadau rhyfedd ’na? (“Pwy sy wedi llenwi dy ben [â dyli]”)


inflar-se
1 chw˙ddo, ymchw˙ddo

Se m’ha inflat el segon dit de la mà esquerra Mae bys blaen fy llaw chwith wedi chwyddo

El dit el tinc inflat i em molesta una mica Mae fy mys wedi chwyddo ac y mae braidd yn boenus
2 chw˙ddo = m˙nd yn goegfalch


inflexibilitat
1 anhyblygrw˙dd

inflexible
1 anhybl˙g

inflexió
1 (Gramadeg) ffurfdroad
2 (Òptica) ffurfdro; punt d'inflexió pw˙nt ffurfdro

infligir
1 gweinyddu (a = ar)

inflor
1 hunan-d˙b, cysêt
2 chw˙dd

influència
1 dylanwad (sobre = ar)
per l'influència del castellà dan ddylanwad yr iaith Gastileg

influir
1 dylanwadu (sobre / en = ar)

infondre
1 infondre a rhoi (rh˙wbeth) ym mhen (rh˙wun)
2 llenwi â
infondre por al contrari llenwi y gwrthw˙nebwr ag ofn

informació
1 gw˙bodaeth
2 new˙dd
3 (Newyddiadura) fer la informació sobre (alguna cosa) ysgrifennu am (rywbeth) (“gwneud y wybodaeth am”)
4 brigada d’informació heddlu cudd  
 
informal
1 anffurfiol
2 annibenadw˙, chwit-chwat, di-howld

informar
1 llunio, ffurfio
2 hysbysu
3 (newyddiadurwr) dweud
Ahir alguns diaris van informar que... Fe ddywedodd rhai papurau ddoe fod...

informar-se
1 cael gw˙bod (de = am)

2 dysgu’r ffeithiau (am rywbeth)

Informi’s millor abans d’insultar Dysgwch y ffeithiau cyn dechrau sarháu pobl



informàtic
1 cyfrifiadur (cymhw˙sair), cyfrifiaduron (cymhw˙sair)
2 cyfrifiadurwr

informàtica
1 cyfrifiadurwraig
2 cyfrifiadureg

informatitzacio
1 cyfrifiaduriad 

informatiu
1 addysgiadol, llawn gw˙bodaeth
2 goleuol

informatiu
1 rhaglen newyddion

informe
1 di-lun, di-siâp

informe
1 adroddiad
2 informes malynion personol

infortunat
1 anlwcus, anffodus

infortuni
1 anlwc, anffawd

infracció
1 camwedd
2 trosedd
3 toriad cytundeb

infracció de tràfic
1 camwedd traffig

infraestructura
1 seilwaith (= cwmni, gweinyddiaeth)
2 isadeiledd = elfennau alweddol ffyniant economaidd gwlad – diwydiant, rhw˙dweithiau trafnidiaeth â gwasanaethau cyhoeddus (dwr, nwy, trydan, ffôn), cyfundrefn add˙sg, ayyb

infringir
1 torri

infructuós
1 aflw˙ddiannus, ofer

recerca infructuosa chwiliad ofer (wrth geisio gael h˙d i rywun ar goll, ayyb)

ínfula
1 ysnoden
2 hunan-d˙b, cysêt

infusió
1 trw˙th, trw˙thiad

2 te

Si voleu digerir bé, preneu una infusió de menta després de menjar

Os ˙ch chi yn ymofyn treulio’n dda eich pryd o fwyd (“yn ymofyn treulio’n dda”), yfwch (“cymerwch”) de mintys ar ôl bwyta

ingent
1 enfawr
Madrid és molt rica. Bé, saps perfectament que ho és perquè és la capital i allà hi arriben ingents quantitats de diners.

Mae Madrid yn gyfoethog dros ben. Nawr te, rwyt ti’n gwybod yn iawn ei bod felly am taw honno yw’r brifddinas ac y mae symau enfawr o arian yn dod i ben eu taith yno


ingenu
1 diffuant, didw˙ll

Era una noia ingènua que sempre havia viscut protegida per la seva família

Yr oedd yn ferch ddidwyll oedd wedi byw erióed wedi ei hamddiffyn gan ei theulu
2 di-glem, gwirion

 

ingenuïtat
1 diffuantrw˙dd, didw˙lledd
2 gwiriondeb

ingerència
1 ymyrraeth

Reivindicarem la nostra autonomia municipal i no acceptarem cap ingerència externa

Byddwn yn mynnu cadw ein hannibyniaeth fel cyngor tref ac ni fyddwn yn dioddef (“yn derbyn”) ymyrraeth o’r tu allan

ingerir
1 llyncu
2 ymyrr˙d (en = mewn)

ingrat
1 annymunol
2 di-ddiolch
3 anniolchgar

ingratitud
1 anniolchgarwch

ingredient
1 defn˙dd, elfen, cynhw˙s˙n

ingrés
1 mynedfa
2 mynediad (i glwb, etc)
3 adnau
4 enillion (person, cwmni)
5 ingressos = incwm
6 (ysbyt˙) mynediad

ingressar
1 rhoi ernes
2 ingressar (algú) a l'hospital m˙nd (â rh˙wun) i'r ysbyt˙

ingressar cadàver bod yn farw wrth gyrraedd yr ysbyty

Una ambulància el va traslladar a l'hospital Sant Pau de Barcelona, on va ingressar cadàver

Aethpwyd ag ef mewn ámbiwlans i Ysbyty Sant Pawl ym Marselona, ond yr oedd yn farw wrth gyrraedd yr ysbyty
3 (berf heb wrthr˙ch) (clwb, cymdeithas) ymuno â


ingressat
1 estar-se ingressat bod yn glaf mewn ysbyt˙

inhàbil
1 di-grefft
2 anaddas (per a = at)
3 (eg) (eb) un s˙dd yn anghymw˙s ar gyfer rh˙w sw˙dd
2 dia inhàbil diwrnod nad ˙w'n ddiwrnod gwaith

inhabilitar
1 gwneud rh˙wun yn anghymw˙s, anghymw˙so rh˙wun i wneud rh˙wbeth

inhabitable
1 amhresw˙liadw˙, annhrigiadw˙, anghyfaneddol

inhalació
1 mewnanadliad

inhalar
1 mewnanadlu, anadlu i mewn

inherent
1 cynhenid

inhibició
1 ataliaeth

inhibir
1 atal

inhibir-se de
1 cadw i ffwrdd o

inhumà
1 annynol

inhumar
1 claddu (corff)

inici
1 cychw˙n, dechrau

inicial
1 cychwynnol
2 cyntaf
els dies inicials y dyddiau cyntaf
3 (eg) blaenlythyren

inicialment
1 ar y dechrau

Quants estats van formar part inicialment de la Comunitat Econòmica Europa?

Sawl gwladwriaeth a fu’r Gymuned Economaidd Ewropeaidd yn eu cynnw˙s ar y dechrau?

iniciar
1 cychw˙n
2 iniciar en ynydu mewn

iniciativa
1 arweiniad, antur
2 blaengarwch
3 prendre l'iniciativa achub y blaen, cymer˙d y cam cyntaf
4 menter
iniciativa privada menter breifat
5 cynllun
6 per iniciativa pròpia
ar ei liwt ei hunan, o'i ben a'i bastwn ei hun

inimaginable
1 ni ellir ei ddychmygu, anddychmygadw˙

inimitable
1 digyffel˙b, dihafal, unigr˙w, anefelychadw˙

inintel.ligible
1 annealladw˙, aneglur

ininterrompudament
1 yn ddidoriad

ininterromput
1 didoriad

iniquitat
1 drygioni
2 anghyfiawnder, camwedd

injecció
1 pigiad

injectar
1 pigo, chwistrellu

injectar-se
1 chwistrellu ei hun

injúria
1 sarhâd
2 gwarth, cywil˙dd

injuriar
1 sarháu, rhegu

injust
1 anghyfiawn, annhêg

injustament
1 yn annheg

injustícia
1 anghyfiawnder, annhegwch
2 anghyfiawnder, camwedd (gweithred)

injustificat
1 di-alw-amdano

innat
1 greddfol

innocència
1 diniweidrw˙dd
2 gwiriondwb
3 dieuogrw˙dd

innocent
1 dieuog
2 s˙ml
3 diniwed, di-ddrwg

innocentada
1 cast, tric

innocu
1 diniwed

innombrable
1 di-rif
innombrables vegades ar sawl achlysur

innovació
1 newyddbeth

innumerable
1 di-rif

inoblidable
1 anghofiadw˙

inocular
1 brechu, gwrth-heintio

inodor
1 di-arogl

inofensiu
1 diniwed
2 difalais, diddrwg

inòpia
1 tlodi

inoportú
1 anamserol
2 anghyfléus

inoportunitat
1 camamser

inorgànic
1 anorganig

inqualificable
1 annisgrifadw˙
2 cywilyddus, gwarthus
un acte inqualifiable gweithred warthus

inqüestionable
1 diamau, diamheuol
2 di-ddadl, diymwad

inquiet
1 aflon˙dd
2 gwingl˙d, nerfus
3 pryderus

inquietant
1 s˙’n peri gofid

inquietar
1 aflonyddu
2 pryderu

inquietar-se
1 pryderu

inquietud
1 aflonyddwch
2 pryder
3 inquietuds gofal, pryder :
4 anesmw˙thder

inquilí
1 tenant
2 llet˙wr

inquirir
1 archwilio

inquisició
1 archwilaid
2 (yr Eglw˙s Gatholig / Hanes) Y Chwil-l˙s = tribiwnal eglw˙sig a seflydlw˙d i lethu héresi neu eugred; mewn rhai ardaloedd, yn enwedig yng Nghastilia, bu’n arteithio a dienyddio y rhai a ddugpw˙d ger ei fron

inquisidor ansoddair
1 archwiliol

 

inquisidor enw
1 (eglw˙s) chwil-lysiwr = sw˙ddog y Chwil-l˙s

Inquisidor General Archwil-lysiwr, pennaeth y Chwil-l˙s
2 inquisidor (eg), inquisidora (eb) chwilgi

inrevés
1 a l'inrevés o chwith

inri
1 cywil˙dd
per més inri a gwaeth na hynn˙

insà
1 gwallgof

insaciable (ans) insaciables
1 anniwall

insadollable (ans) insadollables
1 anniwall

La voracitat insadollable de la hisenda pública aplicada a la iugular de la petita i mitjana economia productiva de Catalunya

Gwanc anniwall Cyllid y Wlad yn torfynyglu ecónomi’r cwmnïau bach a chanolig eu maint yng Nghatalonia


insalubre (ans) insalubres
1 afiach (e)

insanitat (eb)
1 gwallgofrw˙dd

insatisfacció (eb)
1 anfoddogrw˙dd

insatisfet (ans) insatisfets; insatisfeta, insatisfetes
1 anffoddog

inscripció (eb) inscripcions
1 arysgrif
2 cofrestriad

inscriure (b)
1 (bw) arysgrifio
1 (bd) cofrestru

inscriure's (bd)
1 ymgofrestru

insecte (eg) insectes
1 trychfil˙n

insecticida (ans) insecticides
1 pryfleiddiol

insecticida (eg) insecticides
1 pryfleiddiad

insectívor (ans) insectívors; insectívora, insectívores
1 pryfysol

insegur (ans) insegurs; insegura, insegures
1 ansicr
2 dihyder

inseguretat (eb)
1 ansicrw˙dd
2 anniogelwch

inseminació (eb)
1 enhadiad

inseminació artificial
1 enhadiad artiffisial

inseminar (bw)
1 enhadu

insensatesa (eb) insensateses
1 hurtrw˙dd
2 s˙lw ffôl

insensibilitat (eb)
1 diff˙g ystyriaeth
2 (Meddygaeth) cwsg

insensible (ans) insensibles
1 anystyriol (a = o)

insensible (ans) insensibles
1 wedi merwino, yn gwsg /meddygaeth/
2 na ellir ei ddylanwadu

inseparable (ans) inseperables
1 na ellir eu gwahanu

inserció (eb) insercions
1 mewnosodiad, mewniad

inserir (bw)
1 gosod i mewn, mewnosod

inservible (ans) inservibles
1 na ellir ei ddefnyddio, diwerth

insidia (eb) insidies
1 magl

insidiós (ans) insidiosos; insidiosa, insidioses
1 llechwraidd

insigne (ans) insignes
1 enwog, o fri

insígnia (eb) insígnies
1 bathod˙n
2 tlws

insignificant (ans) insignificants
1 dibw˙s

insinuar (bw)
1 ensynio

insinuar-se (bg)
1 rhoi cynnig ar (ferch), tynnu ar (ferch)

insípid (ans) insípids; insípida, insípides
1 di-flas

insistència (eb)
1 cyndymrw˙dd
2 dyfalbarhâd

insistir (bg)
1 mynnu; insistir a = mynnu (gwneud peth)
2 mynnu hybu rh˙w syniad

insociable (ans) insociables
1 anghymdeithasol

insolació (eb)
1 heulwen = oriau heulwen mewn diwrnod, etc
2 dinoethiad (i'r haul)
3 trawiad haul

insolència (eb)
1 haerllugrw˙dd, w˙nebgaledwch

insòlit (ans) insòlits; insòlita, insòlites
1 anghyffredin, anarferol

insolvència (eb) insolvències
1 methdaliad

insomni (eg)
1 anhunedd

insondable (ans) insondables
1 na ellir ei blymio
1 (person) na ellir deall ei feddwl

insonoritzar (bw)
1 trin i gau allan sw^n

inspecció (eb) inspeccions
1 archwiliad
2 arolwg
3 arolygiaeth
4 ystafell arolygwr

inspeccionar (bw)
1 archwilio
2 gw˙lio
3 arolygu

inspector (eg) inspectors; inspectora (eb) inspectores
1 arolyg˙dd

inspiració (eb) inspiracions
1 anadliad i mewn
2 ysbrydoliaeth

inspirar (bw)
1 anadlu i mewn
2 ysbrydoli

inspirar-se en (bg)
1 cael ysbrydoliaeth mewn...

instal.lació (eb) instal.lacions
1 cyfarpar

instal.lació sanitària
1 pibellwaith

instal.lar (bw)
1 gosod

instància (eb) instàncies
1 anogaeth
2 cais
3 ceislen, ffurflen gais
4 her, sialens (honiad)
5 prawf (y gyfraith)
6 a instàncies de = ar gais
7 tribunal de primera instància = ll˙s ynadon

instant (eg) instants
1 amrantiad

instantani (ans) instantànis; instantània, instantànies
1 ar amrantiad

instantània (eb) instantànies
1 ffoto amrantiad

instar (bw)
1 annog
2 herio
3 herio (honiad, rheswm)

instaurar (bw)
1 sefydlu

instigar (bw)
1 annog, cymell
2 annog (trosedd)

instint (eg) instints
1 greddf

instintiu (ans) instintius; instintiva, instintives
1 greddfol

institució (eb) institucions
1 sefydliad

institucional (ans) institucionals
1 sefydliadol

instituir (bw)
1 sefydlu

institut (eg) instituts
1 ysgol uwchradd

instrucció (eb) instruccions
1 add˙sg
2 hyfforddiant
3 instruccions = cyfarw˙ddydiadau
4 archwiliad dechreuol
5 jutge d'instrucció = ystus arholi

instructiu (ans) instructius; instructiva, instructives
1 addysgol

instructor (eg) instructors; instructora, instructores
1 hyfforddiwr, hyfforddwraig

instruir (bw)
1 hyfforddi
2 drilio (milw˙r)
3 (Y Gyfraith) instruir una causa = archwilio achos

instruir-se (bg)
1 dysgu ei hun

instrument (eg) instruments
1 offer˙n (iaith sathredig: twls˙n)
2 offer˙n cerdd
3 (Y Gyfraith) gweithred

insubordinar (bw)
1 annog i godi yn erb˙n awdurdod

insubordinar-se (bg)
1 codi yn erb˙n awdurdod

insubstituïble (ans) insubstituïbles
1 na ellir ei amnewid

insuficiència (eb)
1 diff˙g
2 insuficiència cardíaca = trawiad ar y galon

insuficient (ans) insuficients
1 annigonol

insular (adj) insulars
1 yn˙s (cymhw˙sair); el Consell Insular = Cyngor yr Yn˙s

insulina (eb)
1 ínswlin

insuls (ans) insuls; insulsa, insulses
1 di-flas
2 diflas (person)

insult (eg) insults
1 sarhád

És un insult a la intel·ligència Sen ar ddeallusrwydd rhywun yw hynny
2 ysgelerder

insultador (ans) insultadors; insultadora, insultadores
1 sarháus

insultant (ans) insultants
1 sarháus

insultar (bw)
1 sarháu, bwrw sen ar
És lamentable que ens insultin a nosaltres : Mae'n warth o beth eu bod yn bwrw sen arnom ni

insultar la intel·ligència (d’algú) bwrw sen ar ddeallusrwydd (rhywun)
Ja n'hi ha prou d'insultar la intel·ligència de la gent, negant el qué es evident

Digon yw digon o fwrw sen ar ddeallusrwydd pobl, dan nacáu yr hyn sydd yn gwbl amlwg


insuperable
1 anorchfygol, nas gellir cael y gorau arno
2 (problem) na ellir ei ddatr˙s

insuportable
1 annioddefol
La calor era insuportable
Yr oedd y gwres yn annioddefol

El generador emet un soroll insuportable tot el dia i tota la nit
Mae’r generadur yn gwneud sw^n annioddefol gydol y dydd a gydol y nos


insurgent
1 ymgodwr

Els insurgents van atacar i matar alguns dels policies de les illes ocupades
Ymosodd yr ymgodwyr a lladd rhai o’r heddweision yn yr ynysoedd goresgynedig


insurgir-se
1 ymgodi

insurrecció
1 ymgodiad (yn erb˙n llywodraeth)

insurreccional
1 ymgodol

intacable
1 gwrthstaen

intacte
1 heb gyffwrdd ag e, digyffwrdd
2 cyfan, dianaf

intangible
1 anghyffyrddadw˙, nas gellir cyffwrdd ag e

integral
1 cyfan, cyflawn
2 pa integral bara cyflawn

integral
1 (Methemateg) integr˙n

integrar
1 cyfannu
2 (Mathemateg) integreiddio

integre
1 cyfan
2 cyfan = (ll˙fr) heb ei dalfyrru
2 cywir, anrhydeddus, gonest

integrisme
1 ffwndamentaliaeth
l’integrisme valencià y ffwndamentaliaeth Falensaidd – syniadau ffôl yr asgell dde eithafol yn Ngwlad Falensia fod yr iaith a’r diwylliant Falenseg yn unigr˙w ac o darddiad gwahanol i’r Gatalaneg, ac er eu bod yn gynhenid yng Ngwlad Falensia y maent yn eilradd i’r iaith a diwylliant Castileg

integrista
1 cyfuniadwr

integritat
1 cywirdeb, gonestrw˙dd

intel.lecte
1 deall

intel.lectual
1 deallus

intel.ligència
1 deallusrw˙dd

intel.ligència
1 dealltwriaeth

intel.ligent
1 deallus

intel.ligible
1 dealladw˙

intemperància
1 gormodedd

intempèrie
1 drycin

2 awyr agored (â synaid o fod ar drugaredd y tywydd)
estar a la intempèrie bod tan yr w˙bren

Per què als fumadors els fan fumar a la intempérie?

Pam maent yn gwneud i’r ysmygwyr ysmygu yn yr awyr agored?

intempestiu
1 anamserol

intenció
1 bwriad
2 De bones intencions l'infern és ple Mae’r fordd i uffern wedi ei phalmantu â bwriadau da (“o fwriadau da y mae uffern yn llawn”)
3 amb intenció o fwriad

intencional
1 bwriadol

intencionat
1 ben intencionat da eich bwriad

intendència
1 corfflu cyflenwi, adran o fyddin sydd yn ymwneud â chyflewni’r fyddin â bwyd, dillad ag arfau ar gyfer y milwyr

la intendència de l'exèrcit borbònic corfflu cyflenwi’r fyddin Forbonaidd


intens
1 dw˙s, angerddol
2 nerthol
3 (cawod) mawr

intensitat
1 angerddoldeb, dw˙ster
2 maint
2 nerth

intensiu
1 dw˙sol, grymus

intent
1 bwriad
2 cynnig
3 en un intent de gyda bwriad (gwneud rh˙wbeth), gyda’r bwriad o (wneud rh˙wbeth)
4 intent fracassat cais aflw˙ddiannus
5 intent de suicidi cais ar hunanladdiad

intentar
1 cynnig
2 ymof˙n
3 intentar de ceisio

intercalar
1 rhyngosod, rhyngddodi, rhoi i mewn
...els de la ràdio que intercalen a tort i a dret fragments en castellà per fer riure la gent
...pobl ar y radio s˙dd yn rhoi i mewn dalpiau o Gastileg dros bob man i wneud i bobl chwerthin

intercanvi
1 cyfnewid

intercanviar
1 cyfnewid

intercedir
1 eirioli
2 intercedir per eirioli dros, erf˙n dros, cyfryngu dros

interceptar
1 atal (rh˙wun) ar y ffordd, rhw˙stro (rh˙wun) rhag dod i ben ei daith
2 rhyng-gyfarfod (awyren)
3 rhyngdorri (Mathemateg)

interconfessional
1 rhyng-enwadol

interdependència
1 c˙d-ymddibynaeth

interés
1 diddordeb

l’interés dels llops per les ovelles (“diddordeb y bleiddiaid yn y defaid”) diddordeb mewn rhywun nad yw er ei les yntau ond er eich lles eich hun

Des de quan el PP ha tingut interés en el català de València? L'unic interés que hi ha tingut es el mateix que el dels llops per les ovelles

Ers pryd y mae gan y PP (plaid asgell dde Gastilaidd a gwrth-Gatalanaidd) ddiddordeb yn y Falenseg? (tafodiaith Gatalaneg a siaredir yng Ngwlad Falensia). Yr unig ddiddordeb sydd wedi bod ganddi yw’r un sydd gan fleiddiaid mewn defaid
2 llog
3 hunán-les, hunanfudd
4 de gran interés o ddiddordeb mawr
5 posar interés en ymddiddori mewn
6 no tenir interés dim diddordeb gan un mewn peth
7 interessos creats diddordebau hunafanteisiol
8 per interessos econòmics er mw˙n gwneud elw
9 interés compost adlog
10 interés simple llog s˙ml
11 donar interessos dw˙n llog
12 per interés er mw˙n hunan-fudd, er mw˙n hunan-les

Com a ministre de govern, sempre havia dit que s’havia de protegir les botigues tradicionals i no s’havia d’autoritzar més obertures de gran superfícies, però ara té el defecte de proclamar-ho per interés. Avui en dia és assessor de la patronal dels supermercats

Fel gweinidog yn y llywodraeth, yr oedd yn dweud yn wastad y dylid amddiff˙n y siopau traddodiadol, ac na ddylid agor rhagor o archfarchnadoedd, ond yn awr mae yn ei ddweud er mw˙n hunan-les. Y dyddiau h˙n y mae’n ymgynghorwr i gymdeithas perchnogion yr archfarchnadoedd (hynn˙ ˙w, nad yd˙nt am gystadlu â chwmnïau new˙dd)

13 l'interès general lles y cyhoedd

estar contra l'interès general bod yn erbyn lles y cyhoedd

Eludir els impostos ja sigui per mitjans legals, semilegals o il·legals, està contra l'interès general
Mae osgoi talu trethi, yn gyfreithiol, yn lled-gyfreithiol, neu yn anghyfreithiol, yn anghydnaws â lles y cyhoedd


interessant
1 diddorol
2 cyfleus, hw˙lus
3 s˙dd yn dw˙n elw
4 (pris) deniadol
5 (cyflog) da

interessar
1 diddori
2 bod o ddiddordeb
3 bod a fynno â, bod a wnelo â
4 effeithio ar (Meddygaeth)

interessar-se per / de
1 ymddiddori yn
2 ymhél â, cyfranogi mewn, ymwneud â

interessat
1 â chanddo ddiddordeb
2 â chanddo law mewn peth, y mae a fynno y peth ag e, cyfrannog mewn rh˙wbeth
3 hunanol

interferència
1 ymyrraeth

interferir
1 ymyrr˙d, ymhél

intèrfon
1 ffôn drws
2 ffôn c˙d-gymuno, intercom

intergració
1 (Mathemateg) integriad
2 (Masnach) cyfuniad, cyfaniad

interí
1 dros dro
2 dros dro, gweithredol

interí
1 eil˙dd = dirprw˙
2 locwm (Meddygaeth)

interinitat
1 tymoroldeb

interior
1 mewnol

interior
1 tu mewn
2 perfedd = teimladau dw˙saf
3 mewnwr (pêl-droed)
4 Ministeri de l'Interior Y Sw˙ddfa Gartref

interjecció
1 ebychiad

interlocutor
1 siaradwr (mewn sgwrs)

interludi
1 egw˙l (mewn cyngerdd)
2 anterliwt = sgetsh (un dif˙r fel arfer)

intermedi
1 cyfryngol
2 cyfamserol
3 (eg) egw˙l

intermediari
1 rhyngol

intermediari
1 canolwr, cyfryngwr
2 canolwr (|masnach|)

interminable
1 diddwedd
La llista és interminable Mae'r rhestr yn ddiddiwedd

intermitent
1 ysbeidiol

intermitent
1 arwydd cyfeiriad, dangos˙dd (car)

posar l’intermitent rhoi arwydd

intern ansoddair
1 mewnol
2 presw˙l (cymhw˙sair); ?? = ysgol bresw˙l

intern
1 disg˙bl presw˙l

internacional
1 rhyngwladol, c˙d-wladol

dret internacional cyfraith ryngwladol

internar
1 rhoi i mewn

internament

1 carchariad

un grup de bascos que protesten... per les condicions d’internament dels presos d’ETA (El Punt 2004-01-10)

grw^p o Fasgiaid s˙dd yn protestio am sefyllfa’r carchorion ETA (“am amodau / amgylchiadau carchariad y carchorion ETA”)


2 caethiwedigaeth = cadw’n gaeth fel petái mewn carchar
centre d'internament psiquiàtric ysbyt˙ seiciatryddol

internar-se
1 dod yn ddisg˙bl presw˙l
2 treiddio

internat
1 ysgol bresw˙l
2 claf

internet
1 rhyngrw˙d

Adreça Internet: http//www.avui.com (Avui 2004-02-08)

Cyfieiriad y Rhyngrw˙d....



interpel.lar
1 apelio

interposar
1 rhyngosod, rhyngddodi
2 cyflw˙no apêl

3 interposar una denúncia formal (contra algú) dwyn achwyniad / cwyn (yn erbyn rhywun), gwneud achwyniad / cwyn (yn erbyn rhywun), cofrestru achwyniad / cwyn (yn erbyn rhywun)

La Plataforma per la Llengua ha interposat una denúncia formal davant l'Institut Català de Consum contra els supermercats Dia per incompliment de la llei de política lingüística (Racó Català 2005-03-08)

Mae Cymdeithas yr Iaith Gatalaneg (“y Platfform dros yr Iaith”) wedi cofrestru achwyniad yn Sefydliad  Cwsmeriaid Catalonia yn erbyn yr archfarchnadoedd Dia am beidio â chydymffurfio â’r Ddeddf Iaith

interposar-se
1 cyfryngu

intèrpret
1 cyfieith˙dd
2 dehongl˙dd = perfformiwr

interpretació
1 dehongliad

interpretar
1 dehongli
2 cyfieithu
2 (Theatr) chwarae (rhan)

interregne
1 rhyngde˙rnasiad = cyfnod rhwng diwedd te˙rnasiad y naill frenin a dechrau te˙rnasiad y llall
2 egw˙l

interrogació
1 holiad
2 gofynnod

interrogant
1 holiad
2 gofynnod
3 dirgelwch
4 cwestiwn
5 sembrar (alguna cosa) d'interrogants (“hau rh˙wbeth â chwestiynau”)

bwrw amheuaeth ar (r˙wbeth), taflu amheuon ar (r˙wbeth)

interrogar
1 holi
2 archwilio

interrogatori
1 (Y Gyfraith) archwiliad, holi (t˙st)

interrompre
1 torri ar

interrompre
1 rhw˙stro
2 torri (cyflenwad trydan)
3 cau, troi i ffwrdd (trydan)
4 torri (traffig)
5 torri ar draws geiriau rh˙wun
Perdoneu-me que us interumpeixi Esgusodwch fi am dorri ar eich traws (hoffwn i ddweud rh˙wbeth)

interrupció
1 toriad (ar waith un)
2 rhw˙str

(1) interruptor
1 ymyrrol

(2) interruptor
1 switsh

intersecar-se
1 croestorri

intersecció
1 croestoriad = man lle cyferf˙dd dw˙ neu ragor o linellau

interstel.lar
1 rhyngserol

interstici
1 cyfwng = bwlch, agendor

interuniversitari
1 rhyng-golegol

interurbà
1 rhyng-ddinasol
2 (galwad ffôn) rhyng-ddinasol = hirbell

interval
1 h˙d, pellter (rhwng y naill beth â'r llall)
2 (Cerddoriaeth) cyfwng
3 amser egw˙l, saib, enn˙d, ysbaid
4 a intervals (adferf) bob h˙n a h˙n

intervenció
1 ymyrraeth
2 (Meddyginaieth) llawdriniaeth
3 (Téliffon) tapio ffôn / ffônau, clustfeinio ar y ffôn / ar ffônau
4 cyfraniad = rh˙wbeth a ddywedw˙d mewn dadl, sgwrs
5 araith
6 cymr˙d rhan
7 gweithrediad, triniaeth, ymgymeriad

intervenir
1 berf â gwrthr˙ch) arolygu
2 (Cyfrifon) archwilio
3 (Téliffon) tapio ffôn / ffônau, clustfeinio ar y ffôn / ar ffônau
4 intervenir en (berf ddi-wrthr˙ch) ymyrr˙d (mewn / yn) 
5 rhoi llawdriniaeth
6 intervenir a / en cyfrannu i
7 intervenir a / en bod yn ddylanwadol
8 intervenir en cymr˙d rhan mewn
9 intervenir en siarad (mewn cyfarfod, dadl, ayyb)
10 intervenir per eirioli dros

interventor
1 ymyrrol

interventor
1 arolygwr, arolygwraig
2 archwiliwr cyfrifon

interviu
1 cyfweliad

intestat
1 diew˙ll˙s, heb wneud ew˙ll˙s

intestí
1 mewnol

intestí
1 mewnol = heb fennu ar y tu allan i ?wladwriaeth

intestí
1 perfedd˙n, coludd˙n
2 intestí prim perfedd˙n bach, coludd˙n bach
3 intestí gros perfedd˙n mawr, coludd˙n mawr

intestinal
1 perfeddol, coluddol

íntim
1 agos (perthynas)
2 dyfnaf (teimladau)
3 preifat (byw˙d)
4 agos (ffrind)
5 tawel (priodas)

intimació
1 hysbysiad

intimar
1 hysbysu, rhoi gw˙bod i

intimar amb
1 dod yn gyfeillgar iawn â

intimidar
1 dychrynu, brawychu, gyrru braw ar
El lladre entrava als establiments amb una pistola o un ganivet i s’emportava la recaptació en metàl.lic després d’intimidar els treballadors
Elai’r lleidr i mewn i’r siopau â dryll neu â chyllell a dygai’r arian o’r tìl ar ôl gyrru braw ar y gweithw˙r

intimitat
1 agosrw˙dd (perthynas)
2 preifatrw˙dd
3 en la intimitat yn y dirgel
4 intimitats byw˙d preifat, byw˙d neilltuol

intitular
1 rhoi enw ar
2 teitlo

intolerable
1 annioddefol

intolerància
1 annoddefgarwch

intolerant
1 annoddefgar = (yn cyfeirio at un na eill oddef barn wahanol i'w farn ei hun)
intolerant de anioddefgar tuag at

intoxicació
1 gwenw˙no, gwenw˙niad
2 intoxicació alimentària gwenw˙no bw˙d

intoxicant
1 gwenw˙nig

intoxicar
1 gwenw˙no

intractable
1 anhydrin (problem)
2 anystywallt (person)

intradós
1 w˙neb mewnol bwa neu gromen (pensaernïaeth)
2 ochr ffrâm ffenestr

intranquil.litzar
1 poeni, anesmw˙tho

intranquil.litzar-se
1 anesmw˙tho

intranscendent
1 dibw˙s, distadl

intransferible
1 na ellir ei drosgw˙ddo/ei throsglw˙ddo

intransigència
1 anystw˙thder

intransigent
1 digymrodedd, anystw˙th

l’actitud intransigent del PP

agwedd ddigymrodedd Plaid y Bobol (PP = Partido Popular, plaid Gastilaidd asgell-dde neo-Ffrancoaidd)

intransitable
1 anhramwyadwy, anhrwmwyol, anhyffordd, na ellir mynd drosto


intransitiu
1 di-wrthr˙ch

intravenós
1 mewnw˙thiennol

intrèpid
1 dewr

intrepidesa
1 dewrder

intricat
1 cymhleth

intriga
1 cynllw˙n, dichellwaith
2 plot (drama)
3 intriga secundària is-blot

intrigar
1 cynllw˙no

intrigar
1 ffwndro (person)

intrínsec
1 priodol, hanfodol, cynhenid

introducció
1 cyflw˙niad
2 gosod i mewn, rhoi i mewn

introductor
1 cyflw˙nol

introductor
1 cyflw˙n˙dd

introduir
1 cyflw˙no
2 rhoi i mewn
3 creu (anghytgord)
4 hebrwng (person) i mewn
 
introduir-se
1 m˙nd i mewn, dod i mewn

introit
1 tryddegan
2 cychw˙n

intromissió
1 ymyrraeth

introspecció
1 mewnsylliad

introversió
1 mewnblygiad

intrús
1 ymyrrol

intrús
1 ymwthiwr
2 bwrgler
3 ymwthiwr = _un s˙dd yn dod i barti yn ddi-wahôdd

intrusió
1 ymwthiad

intrusisme
1 [dal sw˙dd gan un er gwaethaf iddo fod heb y cymw˙sterau proffesiynol addas]

intuïció
1 greddf, dirnadaeth, sythwelediad
2 per intuïció (adf) yn wreddfol
3 d'intuïció (adf) yn wreddfol

intuir
1 sythweld

intuitiu
1 sythweledol = a welir gan y meddwl yn s˙th heb gasgliadau rheswm

intumescència
1 chw˙dd

inundació
1 llif, gorlif, dylif, llifeiriant

inundar
1 gorlifo, boddi
2 boddi (marchnad)

inundar-se
1 cael ei orlifo/ei gorlifo, cael ei foddi/ei boddi

inusitat
1 anghyffredin

inútil
1 diwerth
del tot inútil hollol ofer
2 ofer (ymdrech, cais)
3 vain, fruitless (attempt)
4 Tot és inútil Mae popeth yn ofer
5 És inútil que protestis Waeth i chi heb achw˙n
6 dibwrpas

inútil
1 rh˙wun da-i-ddim

inutilitat
1 anfuddioldeb, annefnyddioldeb

inutilitzar
1 difrodi
2 peri i beth fod yn ddiwerth
3 bod yn fethedig ar ôl damwain (person)
4 quedar inutilitzat bod wedi ei ddifrodi

inutilitzar
1 canslo (stamp)

invàlid
1 annil˙s, di-r˙m
2 methedig

invàlid
1 un methedig, un fethedig

invalidar
1 dirymu

invariable
1 digyfnewid

invasió
1 goresgyniad (cf envair)
2 invasió de ymgyrchiad i

invasor
1 goresgynnol

invasor
1 goresgynnwr

invectiva
1 difrïaeth, cabledd

invencible
1 anorchfygol
2 nad oes m˙nd drosto (rhw˙str)
3 annioddefol

invenció
1 dyfeisiad
2 darganfyddiad
3 ffugiad

invent
1 dyfais
2 dychmygiad

inventar
1 darganfod
2 dyfeisio
3 inventar per inventar gweu stori, gweu chwedl

inventarse
1 dyfeisio
2 gwneud rhestr gynnw˙s
3 fer inventari gwneud rhestr gynnw˙s

inventiu
1 dyfeisgar

inventiva
1 dyfeisgarwch
2 dychym˙g

inventor
1 dyfeisiwr, dyfeiswraig

invers
1 croes, gwrthw˙nebol
2 a la inversa i'r gwrthw˙neb
3 a la manera inversa i'r gwrthw˙neb

inversemblança
1 annheb˙golrw˙dd

inversemblant
1 annheb˙gol

inversió
1 buddsoddiad
2 gwrthdroad

inversor
1 buddsoddwr

invertebrat
1 di-asgwrn-cefn

invertebrat
1 anifail di-asgwrn-cefn, infértebrat

invertir
1 buddsoddi
2 rhoi w˙neb i waered
3 gwneud (ymdrech)

investidura
1 arwisgiad

investigació
1 archwiliad
2 ymchwil (prifysgol)

investigador
1 archwiliwr
2 ymchwiliwr, ymchwilwraig

investigar
1 archwilio
2 ymchwilio i, gwneud ymchwil ar

investir amb
1 arwisgo â

inveterat
1 o hir-barhâd
2 wedi dwfn wreiddio (arfer)

inviable
1 anymarferol

invicte
1 heb ei guro/ei churo

invisible
1 anweledig

invitació
1 gwahoddiad

invitar
1 gwahôdd

invitat
1 gwestai

invocació
1 arddyfeisiad

invocar
1 galw ar

involucrar
1 cynnw˙s

involucrar-se
1 ymhél â, ymwneud â

involuntari
1 anfwriadol

invulnerabilitat
1 anhyglwyfedd

invulnerable
1 ararcholladw˙, anghlwyfadwy, anodd eich anafu

Inyola
1 trefgordd (el Segrià)

inxa
1 (offer˙n cerdd) corsen

ió
1 ïon

iod
1 iod (llythyren)

iode
1 ïodin

iodur
1 ïodid

ioga
1 ioga

iogui
1 yogi
2 (eg) (eb) iogi

iogurt
1 iogwrt

iònic
1 ïonaidd, ïonig

ionosfera
1 ïonosffer

iot
1 iot

i què?
1 fell˙?

 



Adolygiadau diweddaraf - darreres actualitzacions
2001 05 06 :: 2003-11-02 :: 2003-12-15 :: 2004-01-05 :: 2005-02-11

Ble'r w˙f i? Yr ˙ch chi'n ymwéld ag un o dudalennau'r Gwefan "CYMRU-CATALONIA"
On sóc? Esteu visitant una pàgina de la Web "CYMRU-CATALONIA" (= Gal·les-Catalunya)
Weĝ(r) àm ai? Yuu àa(r) vízïting ĝ peij fròm dhĝ "CYMRU-CATALONIA" (= Weilz-Katĝlóuniĝ) Wébsait
Where am I? You are visiting a page from the "CYMRU-CATALONIA" (= Wales-Catalonia) Website