Geiriadur Arlein Cataloneg-Cymráeg - Diccionari català-gal·lès de la xarxa

http://www.theuniversityofjoandeserrallonga.com/kimro/amryw/1_vortaroy/geiriadur_catalaneg_cymraeg_LLOP_ce_1418k.htm

Gwefan Cymru-Catalonia
La Web de Gal·les i Catalunya

Geiriadur Cataloneg-Cymráeg
(ar gyfer siaradwyr Cymráeg)
Diccionari català-gal·lès
(per gal·lesoparlants)

CE-CHRISTMAS

Adolygiad diweddaraf
Darrera actualització
2005-02-01 :: 2005-03-31 :: 2005-04-14

ce
1 ec = enw’r llythyren C
2 ce trencada = enw’r llythyren ç (ec sedila)

ceba
1 winwnsyn = enw planhigyn (Allium cepa) (De Cymru), nionyn (Gogledd Cymru)
2 bylbyn
3 obsesiwn
4 (beirniadol) ser de la ceba bod yn Gatalaniad rhonc
5 ceba tendra sibolsyn
El calçot es una ceba tendra, blanca i dolça, que cuita al foc viu és la base de
la calçotada
Sibolsyn yw’r “calçot”, gwyn a melys, a goginir ar y tân (“yn y tân byw”) ac sydd yn sail i’r “calçotada” (math o bicnic / bárbiciw lle y coginir sibols mewn tân)

ceballaire
1 gwerthwr winwns

ceballar
1 cae winwns

ceballot
1 blaguryn winwns
2 un hanner pan

ceballut
1 ystyfnig

cebar
1 cae winwns

cec
1 dall
2 ser cec de naixement bod yn ddall o’ch geni
3 tornar-se cec mynd yn ddall
4 cec com un talp mor ddall â’r wadd, mor ddall â thwrch daear
5 els cecs y deillion
6 tant cec l’un com l’altra y dall yn tywys y dall (“yr un mor ddall yr un fel y llall”)
7 anar a cegues palfalu’ch ffordd
8 (enw gwrywaidd) un dall
9 (enw gwrywaidd) (Anatomeg) caecwm, coluddyn dall
10 Si te la peles et quedaràs cec Os mastwbri di fe ei di’n ddall
11 El pitjor cec es el qui no hi vol veure (“y dyn dall gwaetha yw’r un na fynn weld”) Dallaf o bawb na fynn weld; Does neb mor ddal â’r sawl na fynn weld

Cecília
1 [Cecilia]

cedir
1 ildio
no cedir un mil·límetre peidio ag ildio modfedd
cedir a ildio i
cedir a les demandes (d’algú) ildio i ofynion (rhywun)
cedir a la força ildio i drais
2 trosglwyddo (eiddo)
3 lleiháu

cedre
1 cedrwydden

cèdula
1 tystysgrif
2 dogfen
3 trwydded

cefàlic
1 ceffalig

cega
1 un ddall
2 cyffylog

cegament
1 yn ddall

ceguda
1 cegid

ceguesa
1 dallineb

cel
1 wybren, awyr
2 nef, nefoedd
que al cel sigui heddwch i’w lwch (“taw yn y nefoedd y bo”)
En els últims anys de la pesseta (que al cel sigui)... (Avui 2004-01-13)
Ym mlynyddoedd olaf y peseta (heddwch i’w lwch)...
(Ar 1 Ionawr 2002 daeth yr iwro i mewn a disodli’r peseta fel arian Castilia)
3 remoure cel i terra gwneud popeth yn eich gallu ("symud nef a daear")
4 baixar del cel dod o’r nefoedd
5 Pare nostre que estau en lo cel Ein Tad, yr hwn wyt yn y nefoedd
6 cel ras nenfwd

celacant
1 sélacanth

celadament
1 yn y dirgel

celar
1 cuddio, celu, cwato
2 gorchuddio

celada
1 helm

celat
1 cuddiedig, cêl

celebèrrim
1 enwog iawn

celebració
1 dathliad
Sant Joan, celebració del solstici d’estiu, marca l’inici de les vacances escolars
Adeg cychwyn gwyliau’r ysgol yw Gwyl Ifan, dathliad heulsaf yr haf
estar de celebració bod yn dathlu, bod yn cynnal dathliad
Avui sortim a sopar. Estem de celebració Heddiw rŷn ni’n mynd allan i gael pryd o fwyd. Rŷn ni’n cynnal dathliad.

celebrant
1 offeiriad (sydd yn gweini)

celebrar
1 dathlu
El mes de setembre la discogràfica PICAP va celebrar el vintè aniversari (Vilaweb 2004-11-05).
Ym mis Medi bu’r cwmni recordiau PICAP yn dathlu ei ben-blwydd yn ugain oed
celebrar la seva lluna de mel bod ar eu mis mêl
2 cynnal
3 (offeren) canu
Dedicava el temps a escriure, celebrar missa i confessar
Roeddwn yn treulio’r amser yn ysgrifennu, canu’r offeren, a gwrando cyffesion
El mossèn Puntí va celebrar la missa a la plaça
Cynhaliodd yr offeriad Puntí yr offeren yn y sgwâr

cèlebre
1 enwog
Fotos de persones celebres ffotos o bobl enwog

celebritat
1 un enwog
celebritats enwogion
Aquestes celebritats veuen com decau la seva popularitat i els seus ingressos i això els espanta
Mae’r enwogion hyn yn gweld sut y mae eu poblogrwydd yn gostwng ac y mae hynny yn codi braw arnynt

2 enwogrwydd
Al segle quatorze la cartografia mallorquina va adquirir gran celebritat a tot el món
Yn y bedwaredd ganrif ar bymtheg bu gwaith cartograffaidd Mallorca yn uchel ei fri ledled y byd

celeritat
1 cyflymder
Conseller, jo li demanaria més celeritat en parlar amb els ajuntaments afectats
Syr, byddwn yn gofyn i chi fynd ati yn fuanach i siarad â’r cynghorau lleol sydd wedi eu heffeithio (“gofyn ohonoch fwy o gyflymder wrth siarad â...”)
2 amb celeritat yn gyflym

celestial
1 nefol, nefolaidd
El disseny que Gaudí proposa està inspirat per la visió al llibre de l’Apocalípsi, capítols 21 i 22. És la visió de la Jerusalem celestial
Ysbrydolwyd y cynllun a awgrymwyd gan Gaudí gan y weledigaeth yn Llyfr y Datguddiad, penawdau 21 a 22. Gweledigaeth y Jeriwsalem nefol yw
la ciutat celestial y ddinas nefol, y nefoedd
El Pare Celestial ein tad Nefol
Aquelles paraules eren com música celestial Roedd y geiriau hynny fel cerddoriaeth nefol
el regne celestial y deyrnas nefol
2 perffaith
3 hyfryd

celibat
1 anweddogrwydd
Nosaltres estem consagrats al celibat. Això vol dir que hem promès no casar-nos
Yr ym ni wedi ymgysegru i anweddogrwydd. Mae hynny’n meddwl ein bod wedi addo peidio â phriodi

celibatari
1 anweddog, dibriod
la vida celibataria bywyd anweddog
2 (eg) un anweddog, un dibriod
tots els cristians, homes i dones, sacerdots i laics, celibataris i casats
y Cristnogion i gyd, dynion a gwragedd, offeriaid a lleygwyr, anweddogion a rhai priod

celístia
1 golau sêr
[una] nit serena i hermosa, brodada d’estrelles i emmantellada amb un mantell de celístia (Jacint Verdaguer)
noson ddigwmwl a hyfryd, wedi ei brodio â sêr wedi ei hamwisgo â mantell o olau sêr

cell
1 (cwmwl) blew geifr

cella
1 ael
cremar-se les celles llosgi’r gannwyll yn hwyr, gweithio tan oriau mân y bore (“llosgi’ch aeliau”)
arrufar les celles crychu’ch talcen, gwgu
arquejar les celles codi’ch aeliau
2 ficar-se una cosa entre cella i cella bod yn ystyfnig (“eich rhoi eich hun yn rhywbeth rhwng ael ac ael”)
3 capan o gwmwl
4 cantel, fflans
5 (Pensaernïaeth) allaniad
Les columnes envolten la cella a intèrvals
6 ymyl

cel·la
1 cell (carchar, mynachdy)

celler
1 seler
2 seler win

la Cellera de Ter
1 trefgordd (la Selva)

cel·lofana
1 séloffên

cèl·lula
1 cell
2 cèl·lula fotoelèctrica cell ffotoelectrig

cel·lular
1 cellog
2 cotxe cel·lular fan garchar

cel·lulitis
1 llid yr isgroen

cel·loide
1 séliwloid

cel·lulosa
1 séliwlos

celobert
1 patio mewnol

Celrà
1 trefgordd (el Gironès)

celta
1 Celt, Celtiad

celta
1 Celtaidd

celtiber
1 Celtiberiad

celtibèric
1 Celtiberaidd

cèltic
1 Celtaidd

cement
1 sment

cementiri
1 mynwent

cena
1 La santa cena Y Swper Olaf

cenacle
1 cylch (lllenyddol, gwleidyddol, celfyddydol)

cendra
1 lludw
renéixer de les seves cendres aileni o’ch lludw

cendrer
1 plät llwch

cendrera
1 tomen lwch

cendrós
1 llwydaidd, cyn llwyted â lludw

cenobi
1 mynachdy
2 (planhigyn) senobiwm

cenotafi
1 sénotaff

cens
1 cyfrifiad
2 cens municipal rhestr poblogaeth cymuned
3 cens electoral rhestr etholwyr

Censà
1 trefgordd (el Conflent)

censal
1 (cynhwysair) cyfrifiad; cyfrifiadol
2 (cynhwysair) treth; trethol

censor
1sensor

censura
1 cerydd
2 sensoriaeth
3 bai
4 moció de censura cynnig o gerydd

censurable
1 ceryddadwy

censurador
1 ceryddadwy

censurar
1 sensro
2 condemnio, beirniadu
3 rhoi bai

cent
1 cant
2 cent vint 120, cant ac ugain

centaure
1 gwrfarch

centè
1 canfed

centella
1 gwreichionen
2 fflach

centellejar
1 pefrio
2 serennu

centenar
1 cant
en nombre superior al centenar mwy na chant (“mewn nifer uwch i’r cant”)

centenari
1 canmlyddiant

Centelles
1 trefgordd (Osona)

centener
1 capten ar gant o ddynion mewn milisia
2 cortyn
sense cap ni centener yn ddisynnwyr, yn ddiesboniad (“heb ben na chortyn”)
no tenir cap ni centener bod yn ddisynnwyr, bod yn ddiesboniad

Centernac
1 trefgordd (la Fenollada)

centèsim
1 canfed
centèsima part canfed ran
un cèntim és una moneda que val la centèsima part d’una unitat monetària darn arian sydd yn werth canfed ran o ryw uned arian yw sent

centesimal
1 canrannol

centígrad
1 canradd

centígram
1 séntigram

centilitre
1 sétilitr

cèntim
1 sentim = canfed rhan o beseta
2 cèntims = arian
3 fer-li’n cinc cèntims esbonio mewn dull syml
4 indemintzar-li (a algú) cèntim a cèntim digolledu rhywun hyd at y geiniog olaf
Crec que s’ha d’indemnitzar cèntim a cèntim tot els propietaris pel que han perdut.
Rw i’n credu y dylid digolledu pob un o’r perchnogion hyd at y geiniog olaf am yr hyn a gollwyd ganddynt

centímetre
1 séntimedr

centpeus
1 cantroed

central
1 canol, canolog = yn y canol

central
1 (cwmni) pencadlys
2 gorsaf bwer
3 switshfwrdd
4 l’administració central y llywodraeth ganol, llywodreath y wladwriaeth
5 Gal·les central Canolbarth Cymru

centraleta
1 switshfwrdd

centralisme
1 canoliaeth

centralista
1 (adjectiu) canoliaethol
2 (enw gwrywaidd) canoliaethwr

centralització
1 canoliad, canoli

centralitzador
1 canoliaethol

centralitzar
1 canoli

centrar
1 canoli
2 unioni, cymhwyso

centre
1 canol
2 canolfan
Gweler: centre comercial, centre concertat, centre de convencions, centre hospitalari, centre sanitari
3 centre de gravitat craidd disgyrchiant

centre-oest
1 y canolbarth gorllewinol
al centre-oest de Gal·les yn y rhan orllewinol o Ganolbarth Cymru

centre concertat
1 ysgol breifat (= ysgol breifat sydd yn derbyn cymhorthdal gan y llywodraeth)
El senyor Soler és partidari de l’escola pública. Estupend: és el seu dret. El meu és poder dur els meus fills a un centre concertat (Avui 2004-01-13)
Mae Mr. Soler o blaid ysgolion gwladol. Gwych. Mae o fewn ei hawl. Fy hawl innau yw gallu mynd a’m plant i ysgol breifat.

centre comercial
1 canolfan siopa

centre de convencions
1 canolfan cynadleddau

centre hospitalari
1 ysbyty

centre sanitari
1 ysbyty, clinig

cèntric
1 canolog = yn y canol, yng nghanol y pentre / y dref / y ddinas
el cèntric carrer de Jacint Verdaguer
Carrer de Jacint Verdaguer yng nghanol y ddinas
Va esmorzar en un cèntric hotel de Xicago
Cafodd ei frecwast mewn gwesty yng nghanol Shicago
2 canolog = cyfléus ar gyfer canol dinas

centrífug
1 allgyrchydd

centrifugar
1 allgyrchu
2 (peiriant golchi) troell-sychu

centrípet
1canolgyrchol

centúria
1 (gair llenyddol) canrif

centurió
1 canwriad

cenyidor
1 sash
2 gwregys
3 (adjectiu) cylchynnol

cenyiment
1 gwasgu

cenyir
1 gwregysu
2 amgylchynnu
3 rhoi gwregys am..
4 ffitio yn dynn

cenyir-se
1 tynháu
2 terfynu ei hun

cenyit
1 tynn

cep
1 gwinwydden
2 clamp olwyn

cepada
1 clystyrau o rawnwin

cepat
1 cydnerth

ceptre
1 teyrnwialen

cera
1 cwyr

ceràmic
1 ceramig

ceràmica
1 cerameg = celfyddyd
2 crochenwaith = gwrthrychau

ceramista
1 crochenydd

cerç
1 gwynt = gwynt oer o’r Gogledd

cerca
1 ymchwil

cercabregues
1 un cwerylgar, un gwerylgar

cercador
1 chwiliwr
cercador d’or chwiliwr am aur
2 (Cyfrifiadur) chwilotydd

cercafresses
1 achoswr trwbl

cercar
1 chwilio am (yn yr iaith lenyddol, ac yn Gataloneg yr Ynysoedd)

cerca-raons
1 achoswr trwbl

cercavila
1 gorymdaith o gwmpas pentref neu gymdogaeth

cerciorar
1 sicrháu

cerciorar-se de
1 sicrháu

cerclada
1 cylch
fer cerclada sefyll mewn cylch

cerclar
1 amgylchynu
2 rhoi teier am olwyn
3 rhoi cylchyn am faril

cercle
1 cylch
2 cylch = grwp o bobl sy’n rhannu’r un diddordebau
3 cylch = clwb
4 cylch = lle cwrdd rhyw gymdeithas neu gylch

5 cercar la quadratura del cercle sgwario’r cylch, ceisio gwneud yr hyn nad yw’n bosibl ei wneud

És impossible que el cercle sigui quadrat; tot i això... Mae’n amhosibl sgwario cylch; serch hynny...

Demanar això es com demanar que el cercle sigui quadrat
Mae gofyn am hynny fel gofyn i’r cylch gael ei sgwario

6 cercle d’amistats cylch o ffrindiau
7 cercle polar cylch pegynol
Els humans van arribar al cercle polar fa 30.000 anys (Avui 2004-01-10)
Cyrhaeddodd dynolryw y cylch pegynnol dri deg o filoedd o flynyddoedd yn ôl

cercle viciós
1 cylch dieflig
2 girar dins un cercle viciós (dadl) mynd mewn cylchoedd (“troi mewn cylch dieflig”)

cèrcol
1 ymyl, cant, cameg
2 cylch

cercolar
1 (baril) rhoi cylch ar

Cercs
1 trefgordd (el Berguedà)

cerdà
1 o fro Cerdenya
2 Puigcerdà tref fach ar ben bryn yn Cerdenya ("puig" = bryn)
3 (enw gwrywaidd) un o fro Cerdenya

Cerdà
1 trefgordd (la Costera)

Cerdanyola del Vallès
1 trefgordd (el Vallès Occidental)
http://www.cerdanyola.info/

Cerdenya
1 enw bro

cereal
1 llafur
2 grawnfwyd

cerebel
1 yr ymennydd bach, cerebelwm

cerebral
1 serebrol, ymenyddol

Ceret
1 trefgordd (el Vallespir )

ceri
1 ceriwm

ceri
1 cwyrog

cerilla
1 matshen
2 canwyll gwyr

cerimònia
1 sérimoni, defod

cerimonial
1 serimonïol

cerimonial
1 séremoni

cerimoniós
1 seremonïol

cerra
1 (baedd) gwrychyn

cert
1 sicr, siwr
2 gwir
no es cert nid yw’n wir
3 el cert és que... yr Hyn sydd yn sicr yw...
4 del cert i sicrwydd
5 estar cert de bod yn siwr o
6 ser cert bod yn wir
és cert mae’n wir
Això no és cert Dyw hi ddim yn wir
Això no és cert en absolut Dyw hi ddim yn wir o gwbl
No ho sembla però això és del tot cert Dyw hi ddim yn ymddangos felly ond mae’n hi’n wir ‘i wala
7 encertar dyfalu yn iawn
8 donar per cert derbyn fel ffaith
9 durant un cert temps am ysbaid

certamen
1 cystadleuaeth, gorchest
2 digwyddiad (ffair, cyngerdd, ayyb)

certament
1 yn sicr

certesa
1 sicrwydd
amb certesa i sicrwydd, yn ddiamau, tu hwnt i amheuaeth
L’unica cosa que es pot dir amb certesa, és que...
Yr unig beth a ellir ei ddweud yn ddiamau yw fod....

certificar
1 ardystio
2 gwarantu
3 (lythyr, paced) cofrestru
4 (llofnod) ardystio
5 certificar-li (alguna cosa) sicrháu rhywun o rywbeth

certificat
1 ardyst
2 cofrestredig
correu certificat post cofrestredig

certificat
1 tystysgrif
2 paced cofrestredig, llythyr cofrestredig
3 certificat d’aptitud diploma
4 certificat mèdic tystysgrif meddygol
5 certificat d’estudis tystysgrif addysg elfennol = tystysgrif a roir yn sgil arholiad
ar ddiwedd addysg gynradd yn 14 oed

certitud
1 sicrwydd

cerumen
1 cwyr clust

cervatell
1 elain

cervell
1 ymennydd
2 deallusrwydd
3 athrylith
4 tenir un cervell de pardal bod yn dwp (yn llythrennol: “bod gan un ymennydd llwydyn”)

Cervelló
1 trefgordd (el Baix Llobregat)

Cervera
1 trefgordd (la Segarra)

Cervera de la Marenda
1 trefgordd (el Rosselló)

Cervera del Maestrat
1 trefgordd (el Baix Maestrat)

cervesa
1 cwrw
2 cervesa de barril cwrw baril
3 cervesa blanca cwrw melyn
4 cervesa negra cwrw du
5 cervesa Pilsen cwrw lager, lager

cerveseria
1 bar
2 bracty

Cervià de les Garrigues
1 trefgordd (les Garrigues)

Cervià de Ter
1 trefgordd (el Gironès)

cervical
1 gwddf (cymhwysair), gyddfol
2 (cymhwysair) gwddf y groth, (cymhwysair) ceg y groth

cèrvids
1 teulu’r ceirw, Cervidae

cérvol
1 carw

cervòla
1 ewig

cérvol comú
1 carw coch

cèsar
1 Cesar
Juli Cèsar Iwl Cesar
2 al Cèsar, el que és del Cèsar telwch chwithau yr eiddo Cesar i Gesar

cesari
1 Cesaraidd

cesi
1 cesiwm

CESID
1 cyn-enw gwasanaeth cudd gwladwriaeth Sbaen (blaenlythrennau yr enw Castileg "Centro Superior de Información de la Defensa Nacional", Canolfan Uwch ar gyfer Gwybodaeth am Amddiffyniad Cenedlaethol)

cessació
1 peidiad
2 diswyddiad
3 cessació del foc cadoediad

cessant
1 allan o waith
2 wedi cael ymddeoliad gorfodol
3 ar hanner cyflog

cessant
1 gwas sifil neu gyflogai cyhoeddus sydd wedi gorfod ymddeol neu wedi ei wneud yn segur

cessantia
1 cyflwr bod yn ‘cessant’
2 hanner cyflog
3 pensiwn ymddeoliad
4 iawndal am golli swydd

cessar
1 atal (tâl)
2 diswyddo
3 ser cessat a la feina colli swydd
4 cessar a la feina diswyddo

cessar
1 peidio
2 fer cessar rhoi stop ar (beth)
3 peidio {glaw}
4 dod i ben {gweithred}

cessió
1 ymadawiad, ciliad, ymroddiad, hawldrosiad, gwacâd
2 trosglwyddiad
3 fer-li (a algú) cessió (d’alguna cosa) trosglwyddo (rywbeth i rywun)

cetaci
1 morfil

christmas
1 cerdyn Nadolig

····
darreres actualitzacions - adolygiadau diweddaraf - 25 05 2001 :: 2003-11-28 :: 2003-12-05 :: 2004-01-11 2005-04-15

Ble’r wyf i? Yr ych chi’n ymwéld ag un o dudalennau’r Gwefan "CYMRU-CATALONIA"
On sóc? Esteu visitant una pàgina de la Web "CYMRU-CATALONIA" (= Gal·les-Catalunya)
Weørr am ai? Yuu ørr vízïting ø peij frøm dhø "CYMRU-CATALONIA" (= Weilz-Katølóuniø) Wébsait
Where am I? You are visiting a page from the "CYMRU-CATALONIA" (= Wales-Catalonia) Website